Opgave Assetmanagement

Door het eenduidig vastleggen en ontsluiten van processen ontstaat een gezamenlijk beeld, eigenaarschap, inzicht in elkaars werk en een fundament voor verbeteren. In 2022 zijn we aan de slag gegaan met het verbeteren en standaardiseren van het proces van het beheer en onderhoud. Hier gaan we de komende jaren mee door om te zorgen dat de basis op orde komt. Daarna kunnen we vervolgstappen zetten, zoals het verbeteren van de preventieve werkorders en het verzamelen en ordenen van informatie in assetdossiers. 
Resultaten van inspecties op rwzi’s zijn beperkt en niet-uniform vastgelegd. Dit maakt het plannen en prioriteren van inspecties en onderhoud lastig. Dit willen we verbeteren door een meer uniforme aanpak te introduceren. Met een goede vastlegging in het onderhoudsmanagementsysteem kunnen we een betere afweging maken tussen kosten en bedrijfszekerheid. 

In 2022 is de legger vastgesteld. Deze vaststelling gebeurt periodiek waarbij we alle wijzigingen sinds de vorige leggervaststelling meenemen. Deze leggervaststelling is van belang voor de komst van de Omgevingswet. En voor de overgang naar een ‘continu legger’ waarbij we wijzigingen sneller en vaker verwerken. We passen de processen zo aan dat het mogelijk is om minimaal 1x per jaar een legger vast te stellen.

Bij stedelijk water gaat het om alle waterstaatswerken in stedelijk gebied. Met de gemeenten maken we afspraken over het overnemen van het onderhoud van de wateren en assets in het bebouwd gebied. Deze afspraken nemen we op in de legger. Voor het onderhoud dat gemeenten nog zelf uitvoeren, krijgen ze een financiële vergoeding. Informatie over het onderhoud van het stedelijk water, nemen we in het beheerregister op. We beoordelen welke gegevens nodig zijn en richten de werkprocessen voor actuele data opnieuw in. Dit alles doen we in goede samenwerking met gemeenten op ambtelijk en bestuurlijk niveau.

Voor de primaire en secundaire keringen gaan we de data op orde brengen. Daarmee voldoen we aan onze wettelijke zorgplicht.

Op dit moment ontbreken in de legger de natuurvriendelijke Zone-assets (NVZ). Dit zijn voorzieningen die in het kader van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) zijn aangelegd om de ecologische waterkwaliteit te verbeteren. Denk aan natuurvriendelijke oevers en vispassages in luwe ondiepe waterzones. Al deze voorzieningen zijn onderdeel van het watersysteem en daarom moeten ze als een waterstaatwerk worden opgenomen in de legger en in het beheerregister.

We hebben steeds vaker te maken met periodes van droogte of juist met hevige regenval. Waterlopen die goed onderhouden zijn, in lijn met het vastgestelde ecologische ambitieniveau, zijn belangrijker dan ooit. Naast het onderhouden van onze hoofdwateren voeren we ook jaarlijks toezicht uit op het onderhoud van schouwwateren door eigenaren. Bij het toezicht zetten we slimme technieken in, zodat we het toezicht duurzaam en kosteneffectief kunnen blijven uitvoeren. Denk daarbij aan het inzetten van kunstmatige intelligentie (GeoAI). Hiermee kunnen we (gedeeltelijk) op basis van lucht- of satellietbeelden toezicht houden. 

We willen dat de assets ook in de toekomst een betrouwbare infrastructuur blijven vormen. Daarom is het van belang de vervangingswaarde ervan regelmatig te actualiseren. In 2022 is de totale vervangingswaarde van de bestaande assets berekend op ongeveer € 3,3 miljard. De totale vervangingswaarde zegt iets over omvang van de toekomstige vervangingsinvesteringen die nodig zijn. Welke investeringskosten we uiteindelijk maken, hangt af van de prestaties die we moeten en willen leveren en de risico’s die we daarbij willen accepteren (de driehoek prestatie-risico-kosten waar assetmanagement op gebaseerd is).

Veel assets zijn geautomatiseerd en via datalijnen met ons netwerk verbonden. Via dit zogenoemde ‘telemetrienetwerk’ zijn beheerders in staat op afstand assets te monitoren en te bedienen. Providers van de vaste en mobiele netwerken voeren de komende jaren vernieuwingen door. Denk aan het vervangen van 2G en 3G door 4G en 5G. Dit betekent overigens niet dat onze assets ineens niet meer werken. Wel dat voor assets die gebruik maken van die netwerken geen controle en bediening op afstand meer mogelijk is. Onze beheerders moeten dan vaker de assets bezoeken. Dit kost meer tijd en er is meer personeel nodig. Daarom investeren we de komende jaren in het telemetrienetwerk.

In het coalitieakkoord staat dat het Woudagemaal vanaf 2023 fossielvrij is. In 2022 is op basis van proeven geconcludeerd dat het Woudagemaal op de fossielvrije brandstof HVO 100 kan draaien. Het prijsverschil met reguliere, niet-fossielvrije stookolie is groot. We zetten in op HVO 100 als brandstof voor het Woudagemaal.

De toegangsbeveiliging van (riool)gemalen met telemetrie voldoet niet aan de Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO). Daarnaast is het toegangssysteem van het hoofdkantoor en de rwzi’s aan het eind van zijn levensduur.

Procesautomatisering zorgt ervoor dat we onze assets optimaal kunnen bedienen en monitoren. Een goede en toekomstbestendige inrichting van onze procesautomatisering is essentieel voor de continuïteit van ons zuivering- en watersysteemproces. Onze procesautomatisering richt zich nu met name op de dagelijkse operationele processen. Maar de infrastructuur (servers, PLC’s) is verouderd en van een programmatische aanpak voor de vervanging van hardware en software is op dit moment geen sprake. 

Een goed voorraadsysteem is een belangrijke prioriteit van assetmanagement. Als we inzicht hebben in voorraadbeheer en planning kunnen we goed sturen op kosten en op continuïteit van de assets.